Etiket: suç

Yargıtay kararları ışığında: Hakaret sayılmayan kelimeler

Hakaret; bir kişinin onur, şeref, haysiyet veya saygınlığını rencide edecek nitelikteki söz, davranış veya hareketlerle saldırıda bulunma eylemidir. Türk Ceza Kanunu’na göre hakaret suçu, doğrudan doğruya bir kimseye yönelik, kişiyi küçük düşürücü, aşağılayıcı veya toplum nezdinde itibarını zedeleyici beyanlar veya davranışlar ile işlenir.

Hakaret suçu, hem sözlü hem de yazılı olarak işlenebilir; aynı zamanda görsel araçlar, sosyal medya veya dijital platformlar üzerinden de gerçekleşebilir. Eğer bu fiil alenen yani başkalarının huzurunda yapılmışsa suçun cezası artırılabilir. Hakaret suçu, mağdurun şikayeti üzerine soruşturulur ve yargı sürecine tabidir.
Yargıtay’ın hakaret saydığı ve saymadığı kelimeler, hukuki metinlerin yorumlanmasında ve kararların şekillendirilmesinde kritik bir öneme sahiptir. Bu yazımızda, Yargıtay’ın ”hakaret saymadığı” kelimeleri inceleceğiz. Yargıtay’ın ”hakaret saydığı” kelimeleri de öğrenmek için tıklayınız.

Yargıtay’ın hakaret saymadığı kelime ve kalıpların listesi şu şekildedir:

“Ukalalık yapma”
Yargıtay 18.CD. Esas : 2019/390 Karar : 2020/1377 Tarih : 16.01.2020
“Menopozlu kadın kaşın gözün oynuyor”
Yargıtay 18. CD. E. 2018/2631 K. 2019/16047 T. 12.11.2019
“İşlem yapmazsan adam değilsin, erkeksen yaparsın”
Yargıtay 18. CD. Esas : 2019/7103 Karar :2020/1789 Tarih : 21.01.2020
“Cahilleri buraya koyuyorlar ondan sonra böyle oluyor”
Yargıtay 18. CD. E. 2017/565 K. 2019/3443 T. 19.2.2019
“Aç gözlü”
Yargıtay 18. CD. Esas : 2019/8256 Karar : 2020/4884 Tarih : 24.02.2020
“Senin kafan bozuk”
Yargıtay 18. CD. Esas : 2019/7667 Karar : 2020/893 Tarih : 15.01.2020
“Seni paramla satın alırım”
Yargıtay 18. CD. E. 2019/8789 K. 2020/4519 T. 18.2.2020
“Lan”
Yargıtay 18. CD. E. 2019/7381 K. 2020/4109 T. 10.2.2020
“Ruh sağlığın yerinde mi senin, köylü kurnazlığı yapıyorsun, bu da kapak olsun sana”
Yargıtay 18. CD. E. 2016/17134 K. 2019/15901 T. 27.11.2018
“Allah belanızı versin…”
Yargıtay 18. CD. E. 2017/7660 K. 2019/15697 T. 6.11.2019.
“Lan sen ne biçim adamsın yazıklar olsun”
Yargıtay 18. CD. E: 2015/8559 K:2015/11175 t.16.11.2015
“Basitsin”
Yargıtay 18. CD. E: 2015/38074 K:2017/8480 t.06.07.2017
“Köylüsünüz, buraya layık değilsiniz”
Yargıtay 18. CD. E: 2015/11272 K:2016/140 t.11.01.2016
“Sen kimsin lan, sesin çok çıkıyor merdane gibi”
Yargıtay 18. CD. E. 2018/6039 K. 2020/1173 T. 15.1.2020
“Senin ağa babaların benim suç ortağım, sen bana bir şey yapamazsın”
Yargıtay 18. CD. Esas : 2019/514 Karar : 2020/1369 Tarih : 16.01.2020
“Sen bu kişilerin etkisi altında kaldın, ben her şeyi biliyorum, hakim savcı bir olmuşsunuz, zaten hakim de senin gibi düşünür, seni yukarılara şikayet edeceğim, savunmanı onlara verirsin çoluğundan çocuğundan çıksın.”
Yargıtay 18.CD. Esas : 2019/8948 Karar : 2020/4006 Tarih : 06.02.2020
“Siz eşkıya mısınız”
Yargıtay 18. CD. E. 2017/6485 K. 2019/17210 T.
“Adam değilsin lan”
Yargıtay 18. CD. E. 2018/2762 K. 2019/14315 T. 14.10.2019
“Allah senin belanı versin, Allahsız”
Yargıtay18.CD E. 2017/5698 K. 2019/11138 T. 25.6.2019.
“Ulan ne biçim adamsın”
Yargıtay 18. CD. E. 2018/258 K. 2019/10218 T. 10.6.2019
“İki buçuk milyarlık adamsınız”
Yargıtay 18. CD. E. 2017/4751 K. 2019/9316 T. 21.5.2019.
“Edepsizler”
Yargıtay 18. CD. E. 2018/5959 K. 2019/6788 T. 4.4.2019
“Siz ne biçim insansınız”
Yargıtay 18. CD. E. 2019/299 K. 2019/5526 T. 20.3.2019
“Siz kimsiniz ne oluyor burada, adam mı oldunuz”
Yargıtay 18. CD. E. 2017/2695 K. 2019/5594 T. 21.3.2019
“Siz korsan mısınız, ben gidiyorum lan”
Yargıtay 18. CD. E. 2016/18133 K. 2019/2201 T. 4.2.2019
”Defol git”
Yargıtay 18. CD. E. 2018/4989 K. 2019/1191 T. 14.1.2019
“Korkak”
Yargıtay 18. CD. E. 2016/17675 K. 2019/760 T. 9.1.2019
“Hakkımı helal etmiyorum, sırf siyaset devreye girdi diye D4 belgemi vermemiştin Allah affetmesin seni”, “Yaktığın çırada kavrul inşallah” ve “Takdir ilahiden kaçış yok er veya geç hepimiz nasibimizi alacağız ama kötü bir şekilde ama iyi bir şekilde. Sen benim ayağımın altını kazanları tez zamanda yak yarabbim”
Yargıtay 18. CD. E. 2018/3618 K. 2019/590 T. 8.1.2019
“Hepiniz artist olmuşsunuz”
Yargıtay 18. CD. E. 2018/1950 K. 2018/14560 T. 7.11.2018
“Terbiyesizlik yapma, pislik yapma erkeksen gel yüzüme söyle”
Yargıtay 18. CD. E. 2017/8129 K. 2018/14490 T. 7.11.2018
“Serseriler, insan olsan böyle yapmazsın”
Yargıtay 18. CD. E. 2017/7437 K. 2018/3053 T. 7.3.2018
“Bu sevimsiz bir insan, bu fakir düşmanı, bununla muhatap olma”
Yargıtay 18. CD. E. 2016/898 K. 2018/1331 T. 7.2.2018
“Gerici yobazlar”
Yargıtay 18. CD. E. 2017/4058 K. 2018/537 T. 22.1.2018
“Terbiyesiz, saygısız”
Yargıtay 18. CD. E. 2015/16741 K. 2016/3164 T. 22.02.2016
“Siz kim oluyorsunuz, çoban bile bu işi sizden daha iyi yapar”
Yargıtay 4. CD. E. 2012/35366 K. 2014/14293 T. 05.05.2014
“İbiş efendi kısırlaştırma yapmadan yavruları barınağa attırıyorsun, ölüme terk ediyorsun, Allah da seni süründürerek öldürsün, gavur yapmaz” ve “İbiş hem barınağa bakmıyorsun, hem kapıyı kapatıyorsun, tam canavarsın, geber”
Yargıtay 4. CD. E. 2014/5380 K. 2014/33505 T. 19.11.2014
“Bu karı hep böyle yapıyor”
Yargıtay 4. CD. E. 2013/39681 K. 2014/32235 T. 06.11.2014
“Ben sizin ne mal olduğunuzu biliyorum”
Yargıtay 4.CD E:2013/35802 K: 2014/31186 K. 30.10.2014
“Delikanlı değilsin, sen karısın”
Yargıtay 18. CD. E. 2015/44413 K. 2017/15756 T. 28.12.2017
“Sen ne biçim doktorsun”
Yargıtay 4. CD. E: 2017 / 22520 K: 2021 / 4489 T: 10.02.2021
”Lan” ve ”Sen ne utanmazsın”
Yargıtay 4. CD. E: 2019 / 4048 K: 2021 / 26139 T: 03.11.2021
“Terörist miyiz lan”
Yargıtay 2. CD. E: 2020 / 27786 K: 2021 / 13592 T: 29.06.2021
“Üçkağıtçı”
Yargıtay 2. CD. E.2011/726725 K.2013/7383 T. 08.03.2013
“Hainler korkak olur”
Yargıtay 18. CD. T. 12.04.2018, E.2017/7129, K.2018/5519
“Kukla gibi buraya oturmuşsunuz”
Yargıtay 18. CD. E: 2019 / 11782 K: 2020 / 5741 T: 09.03.2020
“Tombaladan müdür”
Yargıtay 18. CD. E: 2019 / 71 K: 2020 / 7755 T: 18.06.2020
“Çiftlik ağası”
Yargıtay 18. CD E: 2015 / 26407 K: 2016 / 11710 T: 30.05.2016
”Sen şizofren hastasısın, iki ruhlusun, doktora git bir an evvel sağlığına kavuş”
Yargıtay 18. CD. E: 2015 / 11055 K: 2015 / 10949 T: 12.11.2015
“Sana bu diplomayı verenin”
Yargıtay CG. T. 28.05.2019, E. 2016/1403, K. 2019/464
“Adamlığını kurtar”
Yargıtay 18. CD. E. 2015/7845 K. 2015/13139 T. 09.12.2015
“Gavur”
Yargıtay 18. CD. E. 2017/1772 K. 2017/3352 T. 27.03.2017
“Bu yaptığınız kıllıktır”
Yargıtay 18. CD. E. 2017/1218 K. 2017/3077 T. 21.03.2017
“Cahil cahil konuşma”
Yargıtay 18. CD. E. 2015/25786 K. 2016/6526 T. 31.03.2016
“Psikiyatriye git, tedavi gör, karşımda kıvırtıp durma”
Yargıtay 18. CD. E. 2015/191 K. 2015/9090 T. 26.10.2015
“Siz genişsiniz”
Yargıtay 18. CD. E. 2015/8477 K. 2015/4709 T. 08.09.2015
“Herkes haddini bilsin”
Yargıtay 18. CD. E. 2015/41787 K. 2017/13867 T. 29.11.2017
”Sizi mutlu edecek ise ceketimi ilikliyorum; size bir şey kazandıracaksa işte alt düğmemi de ilikliyorum.’‘
Yargıtay 18. CD. E. 2015/42548 K. 2017/10648 T. 10.10.2017
“Sen ne işe yararsın, bilmiyorsan burada oturma, seni buraya kim oturttu?”
Yargıtay 18. CD. E. 2015/7358 K. 2015/14397 T. 28.12.2015
“Sen insan değilsin”
Yargıtay 18. CD. E. 2015/37780 K. 2017/9762 T. 27.09.2017
“Donumu da çıkarayım mı?”
Yargıtay 18. CD. E. 2016/5753 K. 2018/4283 T.26.03.2018
“Sırıtma”
Yargıtay 18. CD. E. 2015/1377 K. 2015/1806 T. 26.05.2015
“Senin bu yaptığını maksim gazinosundaki şarkıcılar yapar”
Yargıtay 18. CD. E. 2015/3980 K. 2015/2443 T.10.06.2015
“İşini yapmıyor, karaktersiz herif”
Yargıtay 18. CD. E. 2015/40646 K. 2017/10756 T.11.10.2017
“Size o makamı yakıştıramıyorum, böyle adalet olmaz olsun”
Yargıtay 4.CD E:2013/6603 K: 2014/20618 K. 09.06.2014
“Haddini bileceksin, haddini bil“
Yargıtay 18.CD E:2015/1532 K:2015/1097 06.05.2015
“Nankör, aç gözlü, görmemiş”
Yargıtay 18.CD E:2016/12901 K:2018/12942 15.10.2018
“Siz eşkıyasınız”
Yargıtay1 8.CD E:2017/7727 K:2019/13374, 30.09.2019
“Okumuşun da adam olamamışsın”
Yargıtay 4.CD E:2020/8130, K:2020/15390, 05.11.2020
“Ben böyle hastanenin a…a korum”
Yargıtay 18.CD E: 2015/28063, K:2016/5116, 16.03.2016
“Amele karısı”
Yargıtay 18.CD E: 2015/37065, 2017/2121, 27.02.2017
“Yalancı”
Yargıtay 4.CD E: 2018/911, K:2021/9386, 16.03.2021
“Bacaksız”
Yargıtay 4.CD E: 2018/3727, K:2021/12060, 06.04.2021
“Hasta mısın kızım sen”
Yargıtay 4.CD E: 2020/24317, K: 2021/2804, 28.01.2021
“Ne ulan artistlik yapıyorsunuz”
Yargıtay 4.CD E: 2020/12152, K: 2021/2989, 28.01.2021
“Benim köpeklerim pis değil, pis olan sensin”
Yargıtay 4.CD E: 2020/12282, K:2021/7983, 08.03.2021
“Bu yaptığınız terbiyesizliktir”
Yargıtay 4.CD E: 2020/14295, K: 2021/10146, 22.03.2021
“Sen konuşma lan”
Yargıtay 4.CD E: 2020/12906 K: 2021/4637, 11.02.2021
“Artist bu”
Yargıtay 4.CD E:2020/19683 K:2021/16627, 31.05.2021
“Sana mı soracağım lan”
Yargıtay 4.CD E: 2020/11777, K:2021/13830, 17.05.2021
“Siz insan mısınız”
Yargıtay 2.CD E: 2020/9912, K: 2021/408 – 20.01.2021
“Zibidi”
Yargıtay 18.CD (E:2017/1806 K:2019/6629 T:03.04.2019)
“Zehir zıkkım olsun”
Yargıtay 18.CD E:2019/3784 K:2019/10782 T:18.06.2019)
“Yobaz”
Yargıtay 18.CD (E:2017/4058 K:2018/537 T:22.01.2018)
“Yuh”
Yargıtay 18.CD (E:2015/6151 K:2015/3567 T:29.06.2015)
“Yandaş”
Yargıtay 8.CD (E:2021/8432 K:2021/17801 T:20.09.2021)
“Yanlı davranıyorsun”
Yargıtay 4.CD (E:2013/35720 K:2014/31534 T:03.11.2014)
“Yalancı”
Yargıtay CGK (E:2015/4-90 K:2018/300 T:19.06.2018)
“Yalancı şahit”
Yargıtay 4.CD (E:2020/10288 K:2020/19083 T:09.12.2020)
“Yalaka”
Yargıtay 4.CD (E:2020/4001 K:2021/153 T:11.01.2021)
“Üfürükçü”
Yargıtay 18.CD (E:2015/5696 K:2015/6530 T:05.10.2015)
“Üniformayı giyince aslan kesiliyorsunuz”
Yargıtay 18.CD (E:2015/38958 K:2017/10366 T:05.10.2017)
“Varoş çocuğu”
Yargıtay 4.CD (E:2013/4543 K:2013/33797 T:25.12.2013)
“Utanmaz”
Yargıtay 18.CD (E:2015/37796 K:2017/9109 T:18.09.2017)
“Uyuz”
Yargıtay 18.CD(E:2015/42640 K:2017/11414 T:19.10.2017)
“Uşaklık”
Yargıtay 18.CD(E:2015/932 K:2015/619 T:27.04.2015)
“Utanç verici insan”
Yargıtay 18.Cd (E:2015/5249 K:2015/5129 T:10.09.2015)
“Ukala”
Yargıtay 18.Cd (E:2019/390 K:2020/1377 T:16.01.2020)
“Ulan”
Yargıtay 18.Cd (E:2015/40718 K:2017/12160 T:01.11.2017)
“Tüh senin doktorluğuna”
Yargıtay 18.Cd (E:2019/6777 K:2020/1150 T:15.01.2020)
“Tüh yazıklar olsun size”
Yargıtay 2.Cd (E:2011/37923 K:2013/25243 T:04.11.2013)
“Tıbbi destek almalısın”
Yargıtay 18.Cd (E:2015/11539 K:2015/10824 T:11.11.2015)
“Tefeci”
Yargıtay 18.Cd (E:2015/30664 K:2016/8476 T:21.04.2016)
“Tarikatçı”
Yargıtay 4.Cd (E:2013/4545 K:2014/32765 T:12.11.2014)
“Tekkeli müdür”
Yargıtay 4.Cd (E:2020/9451 K:2020/15038 T:04.11.2020)
“Şeceren bozuk”
Yargıtay 18.Cd (E:2016/5495 K:2018/4044 T:21.03.2018)
“Şekilsiz”
Yargıtay 18.Cd (E:2016/17160 K:2018/16410 T:04.12.2018)
“Takkiyeci”
Yargıtay 2.Cd (E:2010/13416 K:2012/6695 T:20.03.2012)
“Şantajcı”
Yargıtay 18.Cd (E:2015/41755 K:2017/14409 T:06.12.2017)
“Şebek”
Yargıtay 4.Cd (E:2020/12237 K:2021/12464 T:07.04.2021)
“Sözde avukat”
Yargıtay 4.Cd (E:2013/2017 K:2014/9634 T:27.03.2014)
“Suç işliyorsun”
Yargıtay 4.Cd (E:2013/20983 K:2014/8642 T:20.03.2014)
“Sübyan”
Yargıtay 18.Cd (E:2019/10854 K:2020/7949 T:23.06.2020)
“Soytarı”
Yargıtay 4.Cd (E:2013/39288 K:2014/32342 T:10.11.2014)
“Sizi boşuna dövmüyorlar”
Yargıtay 4.Cd (E:2020/17298 K:2020/19451 T:10.12.2020)
“Sidik yarıştırmak”
Yargıtay 18.Cd (E:2017/1025 K:2019/4026 T:27.02.2019)
“Sinkaf edeceğim/ederim”
Yargıtay 4.Cd (E:2017/1148 K:2017/24923 T:15.11.2017)
“Sinkaf ederim böyle düzeni”
Yargıtay CGK (E:2014/4-786 K:2015/168 T:26.05.2015)
“Sıfatsız”
Yargıtay 4.Cd (E:2013/37833 K:2014/31815 T:05.11.2014)
“Senin yaptığını paralelciler yapmaz”
Yargıtay 4.Cd (E:2020/11162 K:2020/19419 T:10.12.2020)
“Senin yaşın kaç”
Yargıtay 18.Cd (E:2019/10854 K:2020/7949 T:23.06.2020)
“Senin yaşın kadar memurluğum var”
Yargıtay 18.Cd (E:2016/3577 K:2018/1836 T:15.02.2018)
“Serseri”
Yargıtay 18.Cd (E:2017/7437 K:2018/3053 T:07.03.2018)
“Sevimsiz”
Yargıtay 18.Cd (E:2016/898 K:2018/1331 T:07.02.2018)
“Senin ne mal olduğunu biliyor”
Yargıtay 18.Cd (E:2016/3759 K:2018/2281 T:21.02.2018)
“Senin sahibin kim”
Yargıtay 18.Cd (E:2015/3168 K:201573459 T:25.06.2015)
“Senin gibi doktor olmaz olsun”
Yargıtay 18.Cd (E:2015/41909 K:2017/12154 T:31.10.2017)
“Senin gibi memurları iyi tanırım”
Yargıtay 18.Cd (E:2015/23009 K:2016/5907 T:24.03.2016)
“Senin gibi ne hakimler gördüm”
Yargıtay 18.Cd (E:2015/32551 K:2017/5520 T:10.05.2017)
“Seni avukat yapanın”
Yargıtay 18.Cd (2018/439 K:2019/5199 T:18.03.2019)
“Seni hakem yapanı”
Yargıtay 4.Cd (E:2020/13180 K:2021/5762 T:23.02.2021)
“Savcılığınızı bilin”
Yargıtay 18.Cd (E:2015/1318 K:2015/1707 T:22.05.2015)
“Sayemde karnınız doyuyor”
Yargıtay 18.Cd (E:2015/40957 K:2017/12444 T:06.11.2017)
“Saygısız”
Yargıtay 18.Cd (E:2015/8123 K:2016/1824 T:03.02.2016)
“Sansürcü”
Yargıtay 18.Cd (E:2015/10782 K:2016/5625 T:22.03.2016)
“Sahtekar”
Yargıtay 4.Cd (E:2020/12621 K:2021/3326 T:08.02.2021)
“Sahtekarlık”
Yargıtay 18.Cd (E:2015/9780 K:2015/6879 T:08.10.2015)
“Salak”
Yargıtay 4.Cd (E:2012/21517 K:2014/125 T:13.01.2014)
“Saldırgan”
Yargıtay 18.Cd (E:2015/8945 K:2015/10905 T:11.01.2015)
“Sallabaş maaş alıyorsunuz”
Yargıtay 4.Cd (E:2020/33471 K:2021/18126 T:07.06.2021)
“Rüşvetçi”
Yargıtay 5.Cd (E:2013/5411 K:2014/10081 T:23.10.2014)
“Sabıkalı”
Yargıtay 18.Cd (E:2017/6059 K:2018/4027 T:20.03.2018)
“Riyakar”
Yargıtay 18.Cd (E:2015/40207 K:2017/12908 T:14.11.2017)
“Ruh hastası”
Yargıtay 4.Cd (E:2019/5636 K:2021/29169 T:13.12.2021)
“Psikolojin bozuk”
Yargıtay 8.Cd (E:2018/231 K:2019/2197 T:04.02.2019)
“Rahatsız”
Yargıtay 18.Cd (E:2015/8398 K:2015/12476 K:2015/12476 T:01.12.2015)
“Pis herif”
Yargıtay 18.Cd (E:2015/25483 K:2017/2050 T:22.02.2017)
“Milletin anasını belleyenler”
Yargıtay 18.Cd (E:2015/294 K:2016/3671 T:29.02.2016)
“Müdür olmuşsun ama adam olamamışsın”
Yargıtay 8.Cd (E:2019/18419 K:2021/3934 T:15.03.2021)
“Müfettişliğini bil”
Yargıtay 4.Cd (E:2012/10322 K:2013/23068 T:23.09.2013)
“Nah”
Yargıtay 4. Cd (E:2012/34582 K:2014/1371 T:21.04.2014)
“Namert”
Yargıtay 18.Cd (E:2019/11760 K:5521 T:02.03.2020)
“Namussuz”
Yargıtay 4.Cd (E:2020/6036 K:2021/2103 T:26.01.2021)
“Nankör”
Yargıtay 4.Cd (E:2020/10767 K:2020/13561 T:26.10.2020)
“Narsist”
Yargıtay 18.Cd (E:2015/5765 K:2015/5869 T:28.09.2015)
“Manyak”
Yargıtay 4.Cd (E:2012/29154 K:2014/15809 T:08.05.2014)
“Lavuk”
Yargıtay 4.Cd (2020/12565 K:2021/2675 T:27.01.2021)
“Kuş beyinli”
Yargıtay 4.Cd (E:2013/5577 K:2014/20763 T:09.06.2014)
“Kukla”
Yargıtay 18.Cd (E:2016/2085 K:2018/715 T:23.01.2018)
“Koca g…tlü”
Yargıtay 4. Cd (E:2019/3553 K:2021/25191 T:21.10.2021)
“Koca kafalı”
Yargıtay 2.Cd (E:2009/24465 K:2010/34717 T:27.12.2010)
“Kokona”
Yargıtay 15.Cd (E:2013/10149 K:2014/1503 T:27.01.2014)
“Kişiliksiz”
Yargıtay 23.Cd (E:2015/14888 K:2015/7716 T:07.12.2015)
“Amk yerinde herkes işini yapacak”
Yargıtay 4.CD (E: 2021/ 3864 K: 2021 / 20597 T: 24.06.2021)

Yargıtay’ın bazı kelime ve kelime gruplarını belirli koşullara bağlı olarak hem hakaret saydığı hem de saymadığı durumlar mevcuttur. ”Lan” örneğinde olduğu gibi aynı kelime için dahi hakaret sayılan ve sayılmayan kararların varlığından bahsedebiliriz. Unutmamalıyız ki Yargıtay’ın kararları, genel olarak diğer mahkemeler ve hakimler için bağlayıcı değildir. Ancak Yargıtay’ın verdiği kararlar emsal niteliği taşır ve alt derece mahkemeleri için yol gösterici olabilir. Bu nedenle, özellikle hukuki süreçlerde veya günlük yaşamda kullandığımız kelimeleri seçerken son derece dikkatli olmamız gerekmektedir. Hem kendi haklarımızı korumak hem de toplumsal düzenin sağlanmasına katkıda bulunmak için bu tür hakaret içerikli sözlerden kaçınmalı ve maruz kaldığımızda da bir avukattan profesyonel hukuki yardım almayı ihmal etmemeliyiz.

HMGS ile ilgili detaylı bilgiye ulaşmak için tıklayınız.

Yapay zeka avukatlık yapabilir mi?

Teknolojinin hızla gelişmesiyle birlikte, yapay zeka (AI) hayatımızın her alanına girmeye başladı. Tıp, finans, üretim gibi sektörlerde olduğu gibi, hukuk alanında da yapay zeka uygulamaları hızla yaygınlaşıyor. Peki, yapay zeka avukatlarının hayatımıza entegre olması gerçekten de mümkün mü? Bu teknolojinin hukuk alanında başarılı olması için ne gibi engeller var ve uzmanlar geleceği nasıl görüyor? Gelin, bu soruların cevaplarını birlikte arayalım.

Yapay zeka avukatları nedir?

Yapay zeka avukatları, hukuki metinleri analiz edebilen, davaları simüle edebilen ve hatta müvekkillere hukuki tavsiyede bulunabilen yazılımlardır. Bu sistemler, büyük veri setlerini tarayarak benzer davalardaki sonuçları analiz edebilir, sözleşmeleri inceleyebilir ve potansiyel riskleri tespit edebilir.

Hangi işleri yapabilir?

Yapay zeka, hukuk sürecinin neredeyse her aşamasında kullanılabilir. İşte bazı önemli kullanım alanları ve örnekleri:

  • Belge analizi:
    • Sözleşme inceleme: Yapay zeka, binlerce sayfalık sözleşmeleri hızlı bir şekilde tarayarak, riskli maddeleri, uyumsuzlukları ve eksiklikleri tespit edebilir.
    • Yargıtay kararları analizi: Geçmişte Yargıtay tarafından verilen benzer davalardaki kararları ve suçluları analiz ederek, mevcut davaların olası sonuçları hakkında tahminlerde bulunabilir.
    • Patent araştırması: Yeni bir patent başvurusunda bulunmadan önce, benzer patentlerin olup olmadığını araştırarak, patent haklarının korunmasını sağlar.
  • Dava yönetimi:
    • Dava keşfi: Yapay zeka, büyük veri setlerini tarayarak, davayla ilgili önemli belgeleri ve bilgileri hızlı bir şekilde bulabilir.
    • Tahmin analizi: Davanın sonuçlanma süresi, maliyeti ve olası sonuçları hakkında tahminler yapabilir.
    • Strateji geliştirme: Davanın güçlü ve zayıf yönlerini belirleyerek, avukatlara daha etkili bir dava stratejisi geliştirme konusunda yardımcı olabilir.
  • Müvekkil ilişkileri:
    • Chatbot desteği: Müvekkillerin sıkça sorulan sorularını yanıtlamak ve basit hukuki konularda bilgi vermek için chatbotlar kullanılabilir.
    • Kişiselleştirilmiş hukuki danışmanlık: Müvekkilin geçmişine ve ihtiyaçlarına göre kişiselleştirilmiş hukuki danışmanlık hizmeti sunabilir.
  • Hukuki araştırma:
    • Yasal veritabanı arama: Yapay zeka, milyonlarca yasal dokümanı tarayarak, aradığınız bilgiye hızlı ve doğru bir şekilde ulaşmanızı sağlar.
    • Yasal metin özetleme: Uzun ve karmaşık yasal metinleri özetleyerek, avukatların daha hızlı anlamalarını sağlar.
  • Duruşma hazırlığı:
    • Tanık ifadelerinin analizi: Tanık ifadelerini analiz ederek, çelişkileri ve tutarsızlıkları tespit edebilir.
    • Duruşma simülasyonları: Farklı senaryoları simüle ederek, avukatların duruşmaya daha iyi hazırlanmasına yardımcı olabilir.

Hukukta başarılı olabilirler mi?

Yapay zekanın hukuk alanında başarılı olma potansiyeli oldukça yüksek. İşte bazı nedenler:

  • Verimlilik: Yapay zeka, rutin ve zaman alan işleri (örneğin, belgeleri inceleme, yasal araştırmalar yapma) daha hızlı ve daha doğru bir şekilde gerçekleştirebilir. Böylece avukatlar, daha karmaşık davalara odaklanabilir.
  • Doğruluk: Yapay zeka, insan hatası riskini azaltarak daha doğru kararlar vermeye yardımcı olabilir. Özellikle büyük veri setlerini analiz etme konusunda insanlardan daha üstün performans gösterir.
  • Erişilebilirlik: Yapay zeka destekli hukuk hizmetleri, daha uygun fiyatlı ve daha erişilebilir olabilir. Özellikle ekonomik olarak dezavantajlı kişiler için bu durum önemli bir avantaj sağlayabilir.

Uzmanlar ne düşünüyor?

Uzmanlar, yapay zekanın hukuk alanında önemli bir rol oynayacağını öngörüyor. Ancak, yapay zekanın tamamen insan avukatlarının yerini alacağı görüşü hakim değil. Aksine, yapay zeka ve insan avukatlarının birlikte çalışarak daha etkili bir hukuk sistemi oluşturacağı düşünülüyor. Her yıl binlerin üzerinde yeni avukatın mesleğe girdiği düşünüldüğünde yapay zekanın avukatların mesleğini iyileştireceği ve büyük destek sağlayacağı söyleniyor.

  • Yapay zeka, avukatların asistanı olacak: Yapay zeka, avukatlara araştırma, belge inceleme gibi destekleyici görevlerde yardımcı olacak.
  • Yeni iş alanları yaratacak: Yapay zeka sistemlerinin geliştirilmesi ve yönetilmesi için yeni iş alanları ortaya çıkacak.
  • Hukuk eğitiminde değişiklikler olacak: Avukatlar, yapay zeka teknolojileri hakkında bilgi sahibi olmak zorunda kalacaklar. Hukuk fakültelerinde müfredatlar bu doğrultuda güncellenecek.
  • Etik sorunlar ortaya çıkacak: Yapay zeka kararlarının sorumluluğu kimde olacak? Yapay zeka tarafından alınan kararların adil olup olmadığı nasıl denetlenecek? Bu gibi sorular, hukukçular ve etikçiler için önemli bir tartışma konusu olacak.

Yapay zeka, hukuk alanında büyük bir potansiyele sahip. Ancak yapay zekanın tamamen insan avukatlarının yerini alması yerine, avukatların işlerini kolaylaştıran ve daha etkili hale getiren bir araç olarak kullanılması daha gerçekçi bir senaryo. Gelecekte yapay zeka ve insan avukatların birlikte çalışarak daha adil ve verimli bir hukuk sistemi oluşturması bekleniyor.

Sosyal medya aracılığıyla işlenen suçlar: Bugünün mağduru, yarının faili!

Teknolojinin hızla ilerlemesiyle birlikte internet erişimi ve çevrimiçi iletişim oldukça kolaylaşmış ve hız kazanmıştır. Bu gelişmeler, sosyal medya platformları (Facebook, Twitter, Instagram, Youtube, TikTok) ve mesajlaşma uygulamaları (Whatsapp, Skype) gibi dijital araçların kullanımını yaygınlaştırmıştır. Ancak, bu tür platformlarda iletişim kurmanın kolaylığı, bazı bireylerin sosyal medya üzerindeki davranışlarını umursamadan hareket etmelerine neden olabilmektedir. Bu durum, çeşitli hukuki sorunları da beraberinde getirmektedir. Sosyal medyada paylaşım yaparken işlenen suçlar nelerdir? Sosyal medya aracılığıyla işlenen suçlardan hukuken nasıl korunabiliriz? Nerelerde dava açabiliriz? Bu soruların cevapları makalemizin detaylarında…

5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nda Sosyal Medya Üzerinden İşlenebilecek Suçlar

  • Cinsel Taciz (m.105)

Madde 105, cinsel amaçlı olarak bir kişiyi rahatsız eden davranışları suç olarak tanımlar. Sosyal medya üzerinden gönderilen cinsel içerikli mesajlar, çıplak fotoğraflar veya cinsel temalı videolar bu suçu kapsamaktadır. Cinsel taciz suçu, suçun işlenmesi anında tamamlanır ve şikayete bağlıdır. Mağdurun şikayet etmesi durumunda, faile üç aydan iki yıla kadar hapis cezası veya adli para cezası uygulanabilir. Çocuğa karşı işlenmişse ceza artırılabilir. Ayrıca, suçun elektronik araçlarla işlenmesi cezanın artırılmasına neden olur.

  • Tehdit (m.106)

Sosyal medya üzerinden tehdit suçu, bir kişiyi veya yakınını fiziksel zarar vermekle tehdit eden davranışları kapsar. Tehdit içerikli mesajlar veya videolar bu suça örnek teşkil eder. Suçun işlenmesinde, tehdit mesajlarının ekran görüntülerinin alınması ve saklanması ispat açısından önemlidir. Suç, internet üzerinden gerçekleştirildiğinde de, gerçek dünyadaki gibi cezalandırılır.

  • Şantaj (m.107)

Bu madde, kişiyi haksız bir çıkar sağlamak için zorlayan veya şantaj yapan kişileri suç olarak tanımlar. Sosyal medya üzerinden cinsel içerikli fotoğraf veya video karşılığında para talep edilmesi, şantaj suçunu oluşturur. Suçun ispatı için, görüşme kayıtlarının saklanması önemlidir.

  • Nefret ve Ayrımcılık (m.122)

Dil, ırk, cinsiyet gibi nedenlerle bir kişiye zarar vermek amacıyla yapılan ayrımcılık ve nefret söylemleri bu madde kapsamına girer. Sosyal medyada karşılaşılan nefret söylemleri, kişisel verilerin paylaşılması ve ayrımcılıkla ilgili paylaşımlar, bu suçun işlenmesine neden olabilir.

  • Kişilerin Huzur ve Sükununu Bozma (m.123)

Bir kişiyi sürekli olarak rahatsız etmek veya huzurunu bozmak amacıyla yapılan davranışlar bu suçu oluşturur. Sosyal medya üzerinden sürekli rahatsız edici mesajlar veya aramalar, bu suça örnektir.

  • Haberleşmenin Engellenmesi (m.124)

Haberleşmenin hukuka aykırı olarak engellenmesi durumunda, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası öngörülmektedir. Sosyal medya veya diğer dijital platformlarda haberleşmenin engellenmesi, bu suçu oluşturur.

  • Hakaret (m.125)

Bir kişinin onurunu zedeleyici veya aşağılayıcı nitelikteki ifadeler sosyal medya üzerinden yapıldığında hakaret suçu oluşur. Bu suç, aleniyet şartı sağlandığında ağırlaştırılır.

  • Haberleşmenin Gizliliğini İhlal (m.132)

Kişiler arasındaki özel haberleşmelerin gizliliğinin ihlali, sosyal medya üzerinden mesajların izinsiz paylaşılması gibi eylemleri kapsar. Bu tür ihlaller, ciddi cezalara neden olabilir.

  • Kişiler Arasındaki Konuşmaların Dinlenmesi ve Kayda Alınması (m.133)

Rızasız olarak kişisel konuşmaların dinlenmesi veya kaydedilmesi bu suçu oluşturur. Sosyal medya üzerinden konuşma kayıtlarının izinsiz paylaşılması da bu kapsamda değerlendirilir.

  • Özel Hayatın Gizliliğini İhlal (m.134)

Kişilerin özel yaşamına dair görüntülerin izinsiz paylaşılması bu suçu oluşturur. Sosyal medya platformlarında özel hayatın gizliliğini ihlal eden davranışlar, ciddi hukuki sonuçlar doğurabilir.

  • Kişisel Verilerin Kaydedilmesi (m.135)

Hukuka aykırı olarak kişisel verilerin kaydedilmesi suçunu kapsar. Sosyal medya üzerinden kişisel bilgilerin izinsiz toplanması ve kaydedilmesi bu suça örnektir.

  • Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme (m.136)

Kişisel verilerin hukuka aykırı olarak üçüncü kişilerle paylaşılması veya ele geçirilmesi bu suç kapsamındadır. Örneğin, kişisel verilerin izinsiz paylaşılması suç oluşturur.

  • Nitelikli Dolandırıcılık (m.158)

Bilişim sistemlerini kullanarak yapılan dolandırıcılık suçlarını kapsar. Sosyal medya üzerinden sahte hesaplar aracılığıyla dolandırıcılık yapmak, bu maddeye girer.

  • Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik veya Aşağılama (m.216)

Toplumu belirli gruplara karşı kışkırtmak veya aşağılamak sosyal medyada halkı kin ve düşmanlığa tahrik suçunu oluşturur. Bu suç, ciddi toplumsal etkiler yaratabilir.

  • Hayasızca Hareketler (m.225)

Sosyal medya üzerinden aleni cinsel içerikli paylaşımlar veya teşhircilik, hayasızca hareketler suçunu oluşturur.

  • Müstehcenlik (m.226)

Çocuklara müstehcen içerikli materyaller sunmak veya bunları sosyal medya üzerinden paylaşmak bu suçu kapsar.

  • Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama (m.228)

Sanal ortamda kumar oynanmasını teşvik etmek veya yer sağlamak, bilişim sistemleri kullanılarak işlenen bir suçtur.

  • İftira (m.267)

Yetkili mercilere veya basına yanlış bilgi vererek bir kişinin suçlu olduğuna dair yanlış ihbarlarda bulunmak iftira suçunu oluşturur.

Bilişim sistemlerine hukuka aykırı olarak girme veya zarar verme eylemleri bu suç kapsamına girer.

Bu yazıda belirtilen suçlar ve cezai yaptırımlar, sosyal medya ve internet kullanımının hukuk açısından ne denli önemli olduğunu ve bireylerin bu alanda haklarının korunması için gerekli önlemleri göstermektedir. Sosyal medya üzerinden işlenen suçlar, ciddi hukuki sonuçlara yol açabilir ve bu nedenle dijital ortamda dikkatli ve bilinçli olunmalıdır.

Tazminat Davaları Üzerine Detaylı Bir İnceleme

Maddi Tazminat Davası

Maddi tazminat davaları, kişilik haklarının sosyal medya üzerinden ihlal edilmesi durumunda gündeme gelebilir. Örneğin, sosyal medya platformlarında hakarete uğrayan bir doktor, iş kaybı yaşayabilir ya da bir oyuncunun sözleşmeleri iptal edilebilir. Bu tür durumlarda, maddi zarar genellikle gelir kaybı veya potansiyel kazancın yitirilmesi şeklinde olur. Dolayısıyla, sosyal medya üzerinden kişilik haklarına yönelik hukuka aykırı bir saldırı sonucunda zarar gören kişi, bu zararın tazminini talep edebilir.

Maddi tazminat talebinde bulunabilmek için şu şartların sağlanması gerekmektedir:

  • Kişilik haklarına hukuka aykırı bir saldırı yapılmış olmalıdır.
  • Bu saldırı sonucunda maddi zarar meydana gelmiş olmalıdır.
  • Zarar ile hukuka aykırı saldırı arasında doğrudan bir bağlantı bulunmalıdır.
  • Saldırıyı gerçekleştiren kişi kusurlu olmalı veya kusursuz sorumluluk taşıyan bir durum söz konusu olmalıdır.
  • Maddi tazminat davası, genellikle saldırının önlenmesine yönelik açılan davalarla birlikte görülmez. Çünkü bu tür davalarda, hem saldırı hem de zarar unsurları bulunmaz.

Manevi Tazminat Davası 

Türk Borçlar Kanunu’nun 58. maddesine göre, kişilik haklarının ihlali sonucunda zarar gören kişi manevi tazminat talep edebilir. Sosyal medya üzerinden kişilik hakları ihlal edilen bireyler, manevi zararlarının bir kısmını telafi etmek amacıyla manevi tazminat davası açabilirler.

Örneğin, sosyal medyada cinsel taciz mağduru olan bir kişi, bu durumun sonucunda üzüntü, korku ve ruhsal bunalımlar yaşayabilir. Ya da rızası olmadan özel yazışmaları ifşa edilen bir kişi, çevresinde dedikodulara maruz kalabilir ve bu durum kişisel ilişkilerini etkileyebilir. Manevi zararlar para ile ölçülemese de, manevi tazminat davası aracılığıyla bir miktar telafi sağlanabilir.

Manevi tazminat davası açabilmek için gereken şartlar şunlardır:

  • Kişilik hakkına hukuka aykırı bir saldırı gerçekleşmiş olmalıdır.
  • Bu saldırı sonucunda manevi zarar ortaya çıkmış olmalıdır.
  • Zarar ile hukuka aykırı saldırı arasında bir illiyet bağı bulunmalıdır.
  • Saldırıyı gerçekleştiren kişinin kusurlu olması veya kusursuz sorumluluk taşıması gerekmektedir.

Ayrıca, internet üzerinden kişilik haklarına yapılan saldırılarla ilgili manevi tazminat davalarında, Yargıtay içtihatlarına göre matufiyet koşulu aranır. Yani saldırının hedefinin açıkça belli olması gerekmektedir. İsim ve kimlik belirtilmese bile, saldırının kime yönelik olduğu net bir şekilde anlaşılabiliyorsa manevi tazminat talep edilebilir. Eğer matufiyet şartı sağlanmıyorsa manevi tazminata hükmedilmez.

Tazminat Miktarını Etkileyen Faktörler

Tazminat miktarını artıran etkenlerden biri, olayın ulaştığı kişi sayısı ve toplum üzerindeki etkisidir. Örneğin, dünyaca ünlü bir restoran sahibine yönelik sosyal medyada yapılan hakaretler, restoranın uluslararası ünlülüğü nedeniyle büyük bir tazminat davasına neden olabilir. Ancak, davalı taraf, hakaretlerin internet sitesinin yorumlar kısmında olmadığını kanıtlayabilirse bu durum mahkeme kararını etkileyebilir.

Benzer bir hakaret Twitter gibi daha geniş kitlelere hitap eden bir platformda yapılsaydı restoran sahibi manevi ve maddi tazminat davalarında daha başarılı olabilirdi.

Görevli ve Yetkili Mahkeme

Kişilik haklarının ihlaliyle ilgili davalarda görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesi’dir. Yetkili mahkeme ise davacı veya davalının ikametgâhına bağlı olarak belirlenir. (Türk Medeni Kanunu m.25/5)

İlgili Konuyu Destekleyen Yargıtay İçtihatları

  • Yargıtay CGK. 2015 /10E. 2015/510K. 15.12.2015T.
  • Yargıtay 4. HD.,2016/2955E.,2017/8684K.,26.12.2017T.
  • Yargıtay 12. CD.,2015/4349 E., 2016/5349 K. 30.03.2016T.
  • Yargıtay 12. CD., 2013/22544E., 2014/12128K.

Kişilik haklarının ihlali durumunda, maddi ve manevi tazminat davaları, yaşanan zararın telafi edilmesi için etkili yollar sunar. Maddi tazminat, finansal kayıpları karşılamayı hedeflerken manevi tazminat duygusal zararı hafifletmeye yönelik bir çözüm sunar. Bu davaların başarılı bir şekilde yürütülmesi için hukuki uzmanlık gereklidir. Kişisel durumunuza en uygun stratejiyi belirlemek ve haklarınızı en iyi şekilde savunmak için deneyimli bir avukattan destek almanız önemlidir. Kişilik haklarınızın ihlal edildiğini düşünüyorsanız profesyonel bir hukuk danışmanlığı almayı unutmayın.

Exit mobile version